Gebelik (hamilelik) nedir, nasıl oluşur?

Gebelik (hamilelik) bir kadının 9 ay boyunca bir veya birden fazla embriyoyu veya fetüsü rahminde taşıdığı dönemdir. Gebeliğin gerçekleşmesi için spermlerin yumurtayla birleşmesi, yani döllenme gerekir. Gebelik, döllenmiş yumurta rahim dokusuna tutunduğu zaman başlamış olur.

Nasıl gebe kalınır?

Gebelik aslında birçok adımı olan karmaşık bir süreçtir. Her şey sperm hücreleri ve bir yumurtayla başlar.

Spermler, testislerde üretilen mikroskobik hücrelerdir. Sperm diğer sıvılarla birleşerek meniyi meydana getirir. Meni de boşalma sırasında penisten dışarı çıkar. Her boşalmada milyonlarda sperm dışarı çıkar ama gebeliğin meydana gelmesi için tek bir sperm hücresinin bir yumurtayla birleşmesi gerekir.

Yumurtalar yumurtalıklarda yaşar ve adet döngüsünü kontrol eden hormonlar her ay birkaç yumurtanın olgunlaşmasını sağlar. Yumurta olgunlaştığında bir sperm hücresi tarafından döllenmeye hazır demektir. Bu hormonlar rahim dokusunu kalın ve süngersi hale de getirir, böylece vücudunuz gebeliğe hazır olur.

Adet döngünüzün yaklaşık yarısında olgun bir yumurta yumurtalığı terk eder (yumurtlama) ve fallop tüplerinden geçerek rahminize yol alır. Yumurta orada 12-24 saat kadar takılır, etrafta hiç sperm var mı diye görmek için fallop tüpünden yavaş yavaş geçer.

Meni vajinaya ulaşırsa sperm hücreleri rahim ağzı ve rahimden yukarı yüzerek yumurta olup olmadığına bakmak için fallop tüplerine girer. Spermlerin ölmeden önce bir yumurta bulmak için 6 günü vardır.

Bir sperm hücresi bir yumurtayla birleştiğinde buna döllenme denir. Döllenme hemen gerçekleşmez. Sperm rahimde ve fallop tüpünde 6 gün takılabildiği için seks ve döllenme arasında yaklaşık 6 gün vardır.

Sperm hücresi yumurtayla birleşirse döllenmiş yumurta fallop tüplerinden aşağı, rahme doğru ilerler. Gitgide daha çok hücreye bölünerek büyüdükçe bir top şeklini alır. Hücre topu (blastokist) döllenmeden yaklaşık üç dört gün sonra rahme ulaşır.

Hücre toplu rahimde iki üç gün daha yüzer. Hücre topu rahim dokusuna tutunursa buna implantasyon denir ve o anda gebelik resmi olarak başlar.

İmplantasyon genelde döllenmeden 6 gün sonra başlar ve tamamlanması üç dört gün sürer. Topun içindeki hücrelerden embriyo gelişir. Topun dışındaki hücrelerden de plasenta gelişir.

Döllenmiş bir yumurta rahme yerleşirse, rahim dokusunun dökülmesini önlemek için gebelik hormonları salıverir. O yüzden gebe kaldığınızda regl görmezsiniz. Yumurtanız bir spermle buluşmazsa veya döllenmiş yumurta rahminize tutunmazsa rahminizin kalın dokusuna ihtiyaç kalmaz ve bu doku regl sırasında dışarı atılır. Döllenmiş yumurtaların yaklaşık yarısı rahimde tutunamaz ve adet sırasında vücudunuzdan çıkıp gider.

Erken gebelik belirtileri nelerdir?

Birçok kişi gebeliklerinde erken belirtileri fark eder ama bazılarında hiç belirti görülmeyebilir.

Gebeliğin yaygın belirtileri arasında reglin olmaması, şiş veya hassas memeler, bulantı ve/veya kusma, yorgun hissetme, şişkinlik (gaz), kabızlık ve normalden daha sık idrara çıkma bulunur.

Bazı erken gebelik belirtileri PMS gibi diğer yaygın durumlar gibi gelebilir. O yüzden gebe olduğunuzdan emin olmanın tek yolu gebelik testi yapmaktır. Gebelik testini eczaneden alıp evde yapabileceğiniz gibi yakındaki bir sağlık kuruluşunda da yaptırabilirsiniz.

İnsanlar ikizlere nasıl gebe kalır?

İkizlerin meydana gelmesi için iki yol vardır. Tek yumurta ikizleri halihazırda döllenmiş bir yumurta iki ayrı embriyoya bölündüğünde meydana gelir. Tek yumurta ikizleri aynı sperm ve yumurtadan geldikleri için aynı genetik materyale (DNA) sahiptir ve tam olarak birbirlerine benzerler.

Çift yumurta ikizleri, iki ayrı yumurta iki ayrı sperm tarafından döllendiğinde ve her iki döllenmiş yumurta rahme tutunduğunda meydana gelir. Bu, yumurtalıklar birden fazla yumurta salıverdiğinde veya belirli doğurganlık tedavileri sırasında meydana gelebilir. Çift yumurta ikizleri tamamen farklı genetik materyalden (DNA) gelir ve birbirlerine benzemezler. Çift yumurta ikizleri en yaygın ikiz türüdür.

Gebelik süresi ne kadardır?

Gebelik süresi, ne kadar süredir gebe olduğunuzu tanımlar. Gebelik süresi, son adet döneminizin ilk gününden başlayarak hesaplanır.

Gebelik süresi biraz kafa karıştırıcı olabilir çünkü gebeliği son adet döneminizden itibaren, yani siz gerçekten gebe kalmadan önceki üçüncü dördüncü haftadan itibaren hesaplar. Genel bilgi gebeliğin 9 ay sürdüğü yönündedir ve çoğunlukla 9 ay boyunca gebe kalırsınız. Ama gebeliğin ölçülme süresi biraz daha uzundur. Tipik bir gebelik 38 ile 42 ay arasında değişir, yani yaklaşık 10 aydır.

Birçok kişi en son adet gördükleri tarihi tam hatırlamazlar. Bu normal bir şey. Doktor veya hemşireler ultrason kullanarak gebelik süresini tespit edebilir.